Publicado el 8 enero, 2013 por ecodesarrollo
05 na’i da’sa mu’se ome ñañë ometëkawë 2013
Ambato pi Paai ëjaë wë’ewë akë Lenin Moreno pi këapi 10:15 iye mu’se, Lenin Moreno du’ru wëo enlace ciudadano iye wajë ometëkawë 2013.
Paë’ë Ëjaowa’i Municipio Ambato ëjaë, Gobierno Provincial ëjaë kwi’ne universidades ëjaowa’i koni. Moreno ja’re co paë’ë ministros coordinadores de Producción, Industrias, Agricultura, Turismo, Relaciones Laborales e Inclusión Económica y Social; kwi’ne Consejo Nacional de Igualdad de las Discapacidades (Conadis). Moreno wë’pi iye enlace këakë Paai Ëjaë ko’amañana nese’el 2 pi 4 de enero ja’a, tiñarepa këakë jai ko’amaña nesikore de’oji kakë siwatoñe pase’e, ikore kato kayë tutu kañapi yo’okona miañe tsëojë ñañe pa’ijako kajë nekoni (proyecto eólico de Villonaco) ikore kato paëña siwatone ire kaka we’ña pa’iye si’aye netëjise’e peo do’ire.
Ëjaë Lenin Moreno pëpapi ti si’aowa’i periodista paaire iowa’i mu’sere kakë.
ËJAOWA’RE MËOÑE 2013
“Iye wajë ëjaowa’ire mëoja’ñe yo’oye tiñarepa de’oye sase’e peoji iye democracia pa’iyerepapi siwajë kwi’ne iti iyere ti’añu’u kajë tiñarepa iñoñe peoji capi”. Moreno capi iye yo’oye ponëse’ea’ë ai jaiye sañope yo’oyena, do’i kë’ye repa peoyena tome wesëye ponë se’e. Moreno kapi iye yo’otëkawë jai paai ñaiñë koa si’aye jaiye yo’o dojaikowa’i ko’ayepi kakowa’i iowa’i kaye tiñarepa iñose’e peokëta’re. “si’a ecuatoriano paai paye pa’iji jaë pa’i jakë ëjaë kaye jaiye ñeje ti’aja’ñe pa’i jakë kajë nese’epi pa’ina kwi’ne paai Ëjaë, koa si’aowa’i akëpi pa’itoje, pa’iye pa’iji jai paai asambleístas i tëwi akowa’i iti ko’amaña neñe de’oye saija’ñere kajë.”.
MANUELA ESPEJO KO’AMAÑA YO’OYE. Këapi iye programa Manuela Espejo kakore saiyo sa ja’ko Paai Ëjaë crea si’i kaye programa pa’isiconi secretariaje pa’iore ponaja’ñe.
YASUNÍ ITT aye Vicepresidente capi premio isi kwaño se’e ayere we’yosi proyecto “Liderazgo Visionario Sur-Sur y Triangular 2012”, iore kato isikoañoña iti proyecto saiyo sako, Ivonne Baki pi, yo’osikoni paai ñaja’kore tëosiko pa’ija’koaña museo Palacio de Carondelet sa’nawëna.
DIPLOMACIA ECUADOR-QATAR ayere Lenín Moreno capi sa’ñe ko’amaña neñe wëojeoni yo’oyere República Qatar ja’re kwi’ne iño Ecuador akore wi’yose’ere.
ALCALDÍA DE AMBATO yo’oko daiyere pëpakë siwapi alcalde Fernando Callejas ko’amañanekë daiyere de’oyerepa ko’amaña ija’re nejë daiyepi pa’ina”. Callejas, kakë këapi toa so jai ko’amaña neja’ñe de’o oko neñe aye, aolcantarillado aye kwi’ne planta residuales ne ja’ñe aye pa’iyere, wëoja’ñe iye wajë ome tëkawë BEDE prestasi kuripi yo’o këta’a ko’oyoye pa’ija’ñe kwi’ne iye Gobierno isiye ayepi.
PRODUCCIÓN (JAIYE NEÑE) ayere ministro coordinador de la Producción, Santiago León, iye Enlace këakë kapi kuri ñeje yo’oye pa’ijakë kajë nese’epi jaiye do’i kë’ye isiye pa’iye jai paai ecuatoriano paaire 2007 ñerena kooko daiye ayere, jaje pa’yepi pa’ina ti’ase’e pa’ikëña 93% ao do’rowë do’ye pa’iye, iti ko’amaña nekowa’i yo’oyepi. Iye wajé ome tëkawë ti’añu’u ti si’a 100% io do’iye sa’ñeñe. Kwi’neje pa’ye de’oye isiye yo’oye pa’ikëña 60% ja’i paai IESS na toya sikowa’ipi ko’amaña nejë pa’iye. “iti cato ti’añu’u kayë jaiye mai tse yekë we’ñana etojë kuri neñe meñe kë’toje yekëwe’ña ko’a maña da kaka daiyere”, kapi León.
INDUSTRIA DEL CUERO Y CALZADO (KA’NI KWI’NE JU’IYE NEÑE) Ëjao Industrias y Productividad, Verónica Sión, kao iti do’i kë’ye pa’iyere iye ko’amaña nekowa’i iye ecuador daripë jaje pa’ina yure pa’ikëña yekë we’ñana se estojë kuri neñe tëto saikë ña hizo 121 millones de dólares ja’yerepa. Iye jaiye jai jaiñe io cuecue ñase’ena kaye kato pa’ikëña 151% iti ñeje ikowa’ire ña kaijëna ko’amaña mai tserepa neñe pa’i jakë yo’oyepi pa’ina kwi’ne iti case’eje pa’ye sa isi saojë yo’oyepi pa’ina.
PRODUCCIÓN DE SEMILLAS (TATEKA NE SAOYE) La subsecretaria del Magap, Carol Chehab, kao 54% jaiye ja hortalizas kwi’ne legumbres daiye pa’iye iye jai yeja jopopi, jaje pa’ina Magap jaiye yo’oko saiko iti neñe ayere yure isiye pa’ye iti tate kaa ñajë sawa se’ere isise ja papa iti jaiye ti’añu’u kajë 6 tonelada te’e hetare isiye pa’i ja’ñere kajë, yekeje, iye pi ko’eyë a’jiñe ti’añe ko’amaña neko wa’ire isi kuri pa’iye, jaje yo’ojëna sa de’ojaiñe pa’ija’ñere kaë a’ri ko’amaña nekowa’i kwi’ne ai seña maka pa’ye nekoa’ire, wea nekowa’i, arroz nekowa’i, café ko’amaña neko wa’i, papa tateko wa’i kwi’ne jai paai yekë ko’amaña nekowa’i pa’iko wa’ire.
VIALIDAD (KU’I MA’ÑA) ikë viceministro de Transportes y Obras Públicas, Iván Sempértegui, këapi yure pa’iye iye jaiyere ku’u ma’ña pa’iyere, iyere vicepresidente Moreno kapi jao wa’i colombiano wa’i do’i daikowa’ ña “këkëyeje” pa’ye paye”. iti ko’amaña nese’e kuri yo’ose’e pa’i këña 7600 millones de dólares japi tsoe nese’e pa’i këña yure iye makaja’a, 7 820 kilómetros ma’ñase’e; ja ayepi 6 440 kilómetros pa’ye tsoe ne tëji se’epi pa’iye. Ikë ëjaë jai do’i kë’i ko’a maña neñe pa’iji jao jaiko repare Manta – Manaos; Troncal de la Sierra (E35); la Troncal Amazónica y la Ruta del Spondylus we’yosi ko’amaña neñe ayere.
TURISMO (DO’I KU’IYE) Carlos Falconí, viceministro de Turismo, këa iñopi iye ko’amaña wëo jaijë nekowa’i ti’a se’e 19 800 japi isiye pa’iye tiñarepa 100 mil ko’amaña ne sa’noa. Jaiye jaisaiye pa’iji yure yekë we’na ako wa’i ku’ijë ñakowa’i da kaka daijë ku’iye, ti’a këña 1 millón daijë ñako wa’i pa’iye. Ko’ye tëto saisi ome tëkawë iye Ministerio iye ko’amaña ñarepajë neñe pa’ijakë kajë wëose’e, jaje pa’ina iye tëto saisi ometëkawë do’i kë’ye yo’oye dase’e paji’i. Yekëje kapi Ecuadorre toasoñe pa’iore kase’e paai da tsi’si daijë ku’i we’ña.
KO’AMAÑA NEÑE Ëjaë Relaciones Laborales akë, Vacas kapi tiñe pa’ye ko’amaña neñe aye po’ne saojë yo’oye ko’a maña neñe isikowa’i karaye pa’iye yo’oko wa’ire 70% pa’iye. Ko’amaña neko wa’ire io wa’i ko’amaña ne do’i sa’ñeñe mëojë yo’oye 100% paai ko’amaña neko wa’ire, jaje yo’o ja’këa’ë ka se’e nerepase’e pa’iye. Iye ometëkawë iowa’ire sa’ñeñe pa’ikëña 318 dólares japi ti’akoña iowa’i ao do’rowë do’iye sa’ñe ti’añe. Ja ayere koa ko’aye pa’ikomaña akowa’ini, Lenin Moreno kapi iti ti’añu’u kaye pa’iye ti te’i ko’aye pa’ikëmaka i ko’a maña newe’ña peokë pa’iye pa ja’ne ti’a ja’ñe.
INCLUSIÓN SOCIAL Ëjaë Lenin Moreno kwi’ne ministra de Inclusión Económica y Social, Doris Soliz, kawë tsi koa seni dojaijë pa’iye meñe kajese’e pa’iye, iye programa “Da dignidad” kakopi kwi’ne Bono Desarrollo Humano se mëojë yo’oyepi 35 dolares pa’isikoni 50 dolaresna. Jaje pa’ina Moreno kato, iye kato sa’ñeñe pa’ijakoa iti isi koañoko wa’ipi io wa’i tsire ye’ye we’ña ye’ya toyaja’ore iñojëna. Sa’ñe koñere weoji Bono de Desarrollo Humano japi yo’ojëna 500 mil tsi ye’ye we’ñana kaka jaise’e pa’iye.
Hernán Payaguaje
TRADUCTOR SIEKOPAI